ارزیابی ۳۶۰ درجه چیست؟- اسپیدیاس
ارزیابی۳۶۰ درجه، روش و ابزار ارزیابی گروهی مبتنی بر منابع چندگانه است. دراین روش، فهرستی از شایستگی ها (در چارچوب شاخص ها) تهیه میشود و به هر کارمند فرصت دریافت بازخورد عملکرد او را از جانب مدیران(عالی، میانی، عملیاتی یا سرپرست)، همکاران، کارمندان و مشتریان/تحت سرپرستی و خود فرد میدهد. اینها را در ارزیابی360 درجه، منابع ارزیابی مینامیم.
منابع بازخورد میتواند افراد ذینفع دیگر از قبیل مشتریان بیرونی، ارباب رجوع و یا تأمینکنندگان (و این گاهی اوقات به بازخورد 540 درجه معروف است) را در برگیرد. در ارزیابی۳۶۰ درجه از ارزیابی کنندگان خواسته ميشود شاخص هایی در خصوص كارکناني كه دربارهی آنان اطلاعاتی دارند، تكميل کنند سپس کارکنان را براساس شایستگیهای(شاخصهای) تعیین شده، ارزیابی می کنند و به واسطه این روش به توسعه فرد و سازمان کمک میشود.
ارزیابی۳۶۰ درجه این امکان را میدهد تا فرد از چگونگی ارزیابی دیگران از سودمندی فعالیت او به عنوان کارمند یا همکار مطلع شود. نتیجهی مؤثرترین فرآیندهای ارزیابی۳۶۰ درجه، بازخوردهایی است که اساس آنها رفتارهایی است که کارمندان دیگر میتوانند ببینند و فرد ارزیابیشونده، خود متوجه آن رفتارها نیست.
این ارزیابی، آگاهی دربارهی مهارتها و رفتارهای مطلوب در سازمان را برای به انجام رساندن مأموريت، تحقق بخشیدن به رؤیاها و زندگی مطابق با ارزشها، بالا میبرد. این ارزیابی ریشه در رفتارهایی دارد که انتظار میرود سطح آنها از سطح انتظارهای خدمتگیرندگان بالاتر باشد.
هدف دیگر ارزیابی ۳۶۰ درجه، شناساندن نقاط قوت و ضعف افراد به آنها و آگاهی رساندن دربارهی جنبههایی از کارشان است که به پیشرفت حرفهای نیاز منتهی میشود.
در دنیای سازمانها، بحثهای بسیار بر سر پرسشهای زیر مطرح است:
- چگونه ابزار و فرآیند ارزیابی را انتخاب کنیم؟
- چگونه ارزیابها را انتخاب کنیم؟
- چگونه از ارزیابی استفاده کنیم؟
- چگونه ارزیابی را نقد کنیم؟
- چگونه فرآیند ارزیابی را مدیریت کنیم و آن را با یک سیستم بزرگتر مدیریت عملکرد ادغام کنیم؟
با این حال صاحبنظران اهداف زير را براي ارزيابی 360 درجه بیان كرده اند:
- تهيه ارزيابي از نقاط قوت و ضعف عملكرد افراد و واحد.
- بهبود سطح درك كارها و توسعه همكاري بين واحدها.
- تشخيص شايستگيهاي مشترك و قابل دستيابي.
- توسعه و ايجاد فرآيند يادگيري براي انديشههاي باز و انتقاد سازنده.
- تقويت ارزشهاي سازماني، و تسهيل تغيير فرهنگي.
- كمك به ارائه مشاوره به مديران ارشد.
- برنامهريزي جانشين سازی.
- توسعه دانش مديران و تمامي افراد در سازمان.
- ساختارسازی مجدد.
- پيشگامي در تنظيم مستمر اهداف.
- ارزيابي عملكرد براي توسعه شخصي يا ارزيابي رسمی.
- ارزيابي نيازهاي توسعه سازمانی.
ارزیابی ۳۶۰ درجه، یک ضمیمهی مثبت به سیستم مدیریت عملکرد شما است و اگر درست آموزش داده شود و با دقت اجرا شود، افراد را قادر میسازد بهتر از قبل خدماترسانی کنند و در کار خودشان پیشرفت کنند. بنابراین اگر و فقط اگر به دلیل رایج شدن ارزیابی ۳۶۰ درجه، ناشیانه از آن استفاده کنید، فاجعهای رخ میدهد که برای نجات از آن به ماهها و شاید سالها زمان احتیاج است.